سازمان همکاری شانگهای از یک سازمان منطقهای با شش عضو ابتدایی، به یک سازمان فرامنطقهای با ۱۰ عضو کامل، دو کشور ناظر و ۱۴ شریک گفتگو گسترش یافته است که بیش از ۶۰ درصد از سرزمین اوراسیا و تقریباً نیمی از جمعیت جهان را پوشش میدهد.
سیاست شرق _ پس از اجلاس آستانه سازمان همکاری شانگهای در سال ۲۰۲۴، چین بار دیگر ریاست دورهای این سازمان را بر عهده گرفت و قرار است این اجلاس پاییز امسال در شهر شمالی تیانجین برگزار شود.
در شرایطی که جهان وارد دوره جدیدی از آشفتگی و دگرگونی میشود – دورهای که وحدت و همکاری بیش از هر زمان دیگری حیاتی است – انتظارات گستردهای از چین وجود دارد که سازمان همکاری شانگهای را در مقابله مشترک با چالشهای جهانی و نوشتن فصل جدیدی از همکاری برد-برد رهبری کند.
سازمان همکاری شانگهای که توسط چین، قزاقستان، قرقیزستان، روسیه، تاجیکستان و ازبکستان تأسیس شده است، از زمان تأسیس خود در شانگهای در سال ۲۰۰۱، همگام با روندهای زمانه پیش رفته و مسیری پربار از توسعه صلحآمیز را پیموده و الگویی برای ایجاد نوع جدیدی از روابط بینالمللی ارائه داده است.
امروزه، سازمان همکاری شانگهای به بزرگترین و پرجمعیتترین سازمان همکاری منطقهای جهان تبدیل شده و به نیرویی محوری در حفظ ثبات، امنیت و رفاه مشترک اوراسیا و فراتر از آن تبدیل شده است.
در قلب سازمان همکاری شانگهای، روحیه شانگهای نهفته است که بر اعتماد متقابل، منافع متقابل، برابری، مشورت، احترام به تمدنهای متنوع و پیگیری توسعه مشترک تأکید دارد. در بحبوحه بیاعتمادی فزاینده جهانی، این فلسفه فراگیر، این بلوک را قادر میسازد تا شکافها را از بین ببرد و همکاریهای بین منطقهای را حفظ کند.
جامعه گسترده
در سال ۲۰۱۷، هند و پاکستان به عضویت کامل سازمان همکاری شانگهای درآمدند و این اولین بار از زمان تأسیس این سازمان بود که تعداد اعضای آن افزایش مییابد.
در سال ۲۰۲۳، عضویت کامل ایران در بیست و سومین نشست شورای سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای تصویب شد و تعداد کل کشورهای عضو این سازمان به ۹ کشور رسید.
در آخرین تحول برای سازمان همکاری شانگهای، بلاروس رسماً به عنوان دهمین کشور عضو این سازمان بین دولتی در اجلاس آستانه در سال ۲۰۲۴ پذیرفته شد.
این گسترش اخیر، ظرفیت سازمان همکاری شانگهای برای همکاری منطقهای را تقویت کرده و نفوذ آن را در صحنه جهانی تقویت میکند و نقش آن را به عنوان بستری حیاتی برای پرداختن به چالشهای امنیتی و اقتصادی معاصر برجسته میسازد.
الکساندر لوکاشنکو، رئیس جمهور بلاروس، گفت که پیوستن بلاروس به سازمان همکاری شانگهای هدیهای فوقالعاده برای ملت بلاروس است. «بلاروس از عضویت کامل در سازمان همکاری شانگهای بسیار مفتخر است. ما روحیه شانگهای این سازمان را بر اساس اصول احترام متقابل، برابری و همبستگی تقویت خواهیم کرد.»
امروزه، سازمان همکاری شانگهای از یک سازمان منطقهای با شش عضو ابتدایی، به یک سازمان فرامنطقهای با ۱۰ عضو کامل، دو کشور ناظر و ۱۴ شریک گفتگو گسترش یافته است که بیش از ۶۰ درصد از سرزمین اوراسیا و تقریباً نیمی از جمعیت جهان را پوشش میدهد.
این رشد قابل توجه، اهمیت سازمان همکاری شانگهای را به عنوان بستری برای تقویت همکاریهای چندجانبه و پرداختن به چالشهای مشترک برجسته میکند.
کین فی، مدیر کل موسسه روابط بینالملل کامبوج، در جریان اجلاس رسانهها و اندیشکدههای سازمان همکاری شانگهای در ژنگژو، استان هنان در مرکز چین، گفت: سازمان همکاری شانگهای «جایگزینی قانعکننده برای تفکر حاصل جمع صفر» ارائه میدهد و بر «گوش دادن به جای دیکته کردن، همبستگی به جای برتری و رشد مشترک به جای دستاوردهای جداگانه» تأکید دارد.
طبق اعلام وزارت بازرگانی چین، تجارت بین چین و کشورهای عضو، ناظر و شرکای گفتگو در سازمان همکاری شانگهای در سال ۲۰۲۴ به رکورد ۸۹۰ میلیارد دلار رسید که تقریباً ۱۴.۴ درصد از کل تجارت خارجی چین در آن سال را تشکیل میدهد.
همکاری عمیقتر سازمان همکاری شانگهای
از زمان تصدی ریاست سازمان همکاری شانگهای در ژوئیه ۲۰۲۴، چین از نزدیک با کشورهای عضو برای پیشبرد تبادلات و گفتگوها بین احزاب سیاسی، رسانهها و اندیشکدهها همکاری کرده است. این تلاشها درک از روحیه شانگهای را عمیقتر و همبستگی را در خانواده سازمان همکاری شانگهای تقویت کرده است.
برای تقویت همکاری امنیتی و اعتماد متقابل، چین میزبان جلسات کلیدی، از جمله شورای ساختار منطقهای ضد تروریستی سازمان همکاری شانگهای، نشست رهبران دفاع مرزی سازمان همکاری شانگهای و رزمایش مشترک ضد تروریسم بوده است.
در جبهه اقتصادی و فرهنگی، چین ابتکاراتی مانند مسابقه مهارتهای کارگری کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای، یک رویداد پخش زنده تجارت الکترونیک و کنفرانس صنعت نشر کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای را سازماندهی کرده است. علاوه بر این، پلتفرمهایی مانند انجمن اتاق فکر سازمان همکاری شانگهای، پردیس جوانان، ماراتن کونمینگ سازمان همکاری شانگهای و انجمن زنان سازمان همکاری شانگهای، درک و دوستی بین فرهنگی بیشتری را تقویت کردهاند.
تا به امروز، چین بیش از ۱۰۰ رویداد برگزار کرده است که تقریباً نیمی از آنها نهادی هستند و حوزههای مهمی مانند سیاست، امنیت، ارتش، اقتصاد و تجارت، سرمایهگذاری، انرژی، آموزش، ارتباطات، نوآوریهای تکنولوژیکی، صنعت سبز، اقتصاد دیجیتال و تبادلات مردمی را در بر میگیرند.
این رویدادها به کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای کمک کرد تا همبستگی و اعتماد متقابل را افزایش دهند، یادگیری متقابل را تقویت کنند و به نتایج سودمند متقابل و برد-برد دست یابند.
گوئو جیاکون، سخنگوی وزارت امور خارجه چین، در یک نشست مطبوعاتی در ماه ژوئیه گفت: اجلاس آتی تیانجین، سازمان همکاری شانگهای را به سمت ورود به مرحله جدیدی از توسعه با کیفیت بالا با همبستگی، هماهنگی، نشاط و مشارکت بیشتر و ایجاد یک جامعه نزدیکتر با آیندهای مشترک هدایت خواهد کرد.
انتهای پیام
منبع: تلویزیون دولتی چین