
سیاست شرق _ «بریتانیا،کانادا [،پرتغال] و استرالیا» روز یکشنبه،«کشور فلسطین» را به رسمیت شناختند و انتظار می رود، سایر کشورها نیز این هفته در مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک، از این اقدام پیروی کنند.
این برای فلسطینی ها و اسرائیل چه معنایی خواهد داشت؟
وضعیت فعلی کشور فلسطین چگونه است؟
سازمان آزادی بخش فلسطین در سال ۱۹۸۸ یک کشور مستقل فلسطینی را اعلام کرد و اکثر کشورهای جنوب جهان به سرعت آن را به رسمیت شناختند. امروزه حدود ۱۵۰ کشور، از ۱۹۳ کشور عضو سازمان ملل این کار را انجام داده اند.
ایالات متحده متحد اصلی اسرائیل، مدت هاست که گفته است از هدف تشکیل یک کشور فلسطینی حمایت می کند، اما تنها پس از اینکه فلسطینی ها با اسرائیل بر سر راه حل دو کشوری به توافق برسند؛ تا هفته های اخیر قدرت های بزرگ اروپایی این موضع را داشتند.
با این حال از سال ۲۰۱۴ چنین مذاکراتی برگزار نشده است و بنیامین ننتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، اکنون گفته است که «هرگز یک کشور فلسطینی وجود نخواهد داشت.»
هیئتی به نمایندگی از کشور فلسطین در سازمان ملل متحد دارای جایگاه ناظر است – اما حق رأی ندارد. مهم نیست چند کشور استقلال فلسطین را به رسمیت بشناسند، عضویت کامل در سازمان ملل، نیاز به تأیید شورای امنیت دارد، جایی که واشنگتن حق و تو دارد.
نمایندگی های دیپلماتیک فلسطین در سراسر جهان توسط تشکیلات خودگردان فلسطین کنترل می شوند که در سطح بین المللی به عنوان نماینده مردم فلسطین شناخته می شود.
تشکیلات خودگردان به رهبری رئیس جمهور محمود عباس، طبق توافق نامه هایی با اسرائیل، در بخش هایی از کرانه باختری اشغالی توسط اسرائیل، خود مختاری محدودی اعمال می کند؛ این تشکیلات گذرنامه های فلسطینی صادر می کند و سیستم های بهداشتی و آموزشی فلسطین را اداره می کند.
[ در سال ۲٠٠۶، جنبش حماس در نوار غزه و در انتخابات پیروز شد] و نوار غزه، از سال ۲۰۰۷، زمانی که جنبش فتح عباس را پس از یک جنگ داخلی کوتاه بیرون راند، توسط گروه شبه نظامی حماس اداره می شود.
اکثر قدرت های بزرگ به استثنای ایالات متحده از زمان انتقال سفارت دونالد ترامپ به اورشلیم(بیت المقدس)، نمایندگی های دیپلماتیک اصلی خود را در تل آویو دارند، زیرا اورشلیم ( شهر قدس) را به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت نمی شناسند.
با این حال حدود ۴۰ کشور دفاتر کنسولی در رام الله در کرانه باختری یا در اورشلیم شرقی(قدس شرقی) دارند – منطقه ای که الحاق آن توسط اسرائیل به رسمیت شناخته نشده است و فلسطینی ها آن را به عنوان پایتخت خود می خواهند.
این کشورها شامل ،چین ،روسیه، ژاپن، آلمان کانادا دانمارک، مصر، اردن تونس و آفریقای جنوبی می شوند.
کشورهایی که قصد دارند کشور فلسطین را به رسمیت بشناسند، نگفته اند که این امر چه تفاوتی در روابط دیپلماتیک آنها ایجاد خواهد کرد.
هدف از به رسمیت شناختن کشور فلسطین چیست؟
بریتانیا، کانادا [، پرتغال] و استرالیا، پیش از مجمع عمومی سازمان ملل در این ماه، کشور فلسطین را به رسمیت شناخته اند. کشورهای دیگر از جمله فرانسه و بلژیک اعلام کردند که از این اقدام پیروی خواهند کرد.
کشورهایی مانند بریتانیا می گویند که به رسمیت شناختن کشور فلسطین با هدف اعمال فشار بر اسرائیل برای پایان دادن به حمله ویرانگر آن به غزه، محدود کردن ساخت شهرک های جدید یهودی در کرانه باختری اشغالی و تعهد مجدد به روند صلح با فلسطینیان است.
امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه، اولین رهبر یک قدرت بزرگ غربی که از به رسمیت شناختن حمایت کرد گفت که این اقدام با تعهد تشکیلات خودگردان برای اجرای اصلاحات همراه خواهد بود که حکومت فلسطین را بهبود می بخشد و آن را به شریک معتبرتری برای اداره پس از جنگ غزه تبدیل میکند.
به رسمیت شناختن در عمل چه معنایی داشته است؟
کسانی که به رسمیت شناختن را صرفاً یک ژست می دانند، به نفوذ محدود کشورهایی مانند چین، هند روسیه و بسیاری از کشورهای عربی که استقلال فلسطین را دهه ها پیش به رسمیت شناختند، اشاره می کنند.
تشکیلات خودگردان بدون داشتن کرسی کامل در سازمان ملل یا کنترل مرزهای خود، توانایی محدودی برای انجام روابط دوجانبه دارد.
اسرائیل دسترسی به کالاها، سرمایه گذاری و تبادلات آموزشی یا فرهنگی را محدود می.کند. هیچ فرودگاهی برای فلسطینی ها وجود ندارد؛ کرانه باختری که در خشکی محصور است و فقط از طریق اسرائیل یا از طریق مرز تحت کنترل اسرائیل با اردن، قابل دسترسی است و اسرائیل تمام دسترسی به نوار غزه را کنترل می کند.
با این حال کشورهایی که قصد به رسمیت شناختن دارند و خود تشکیلات خودگردان، می گویند که این چیزی بیش از یک ژست تو خالی خواهد بود.
حسام زملط رئیس هیئت نمایندگی فلسطین در بریتانیا گفت که این امر می تواند به مشارکت بین نهادها در شرایط برابر منجر شود.
وینسنت فین دیپلمات سابق بریتانیا در اورشلیم(بیت المقدس) گفت که این امر همچنین ممکن است کشورها را مجبور به بررسی جنبه هایی از روابط خود با اسرائیل کند.
وی گفت که در مورد بریتانیا این امر ممکن است منجر به ممنوعیت محصولاتی شود که از شهرک های اسرائیلی در سرزمین های اشغالی فلسطین می آیند، اگرچه تأثیر عملی آن بر اقتصاد اسرائیل حداقل خواهد بود.
اسرائیل و ایالات متحده چه واکنشی نشان داده اند؟
اسرائیل که با اعتراض جهانی به دلیل رفتارش در جنگ غزه روبروست، می گوید که این به رسمیت شناختن پاداشی برای حماس به خاطر حملات به اسرائیل است که منجر به جنگ در اکتبر ۲۰۲۳ شد. بنیامین نتانیاهو نخست وزیر گفت: یک کشور فلسطینی در غرب رود اردن تأسیس نخواهد شد.»
ایالات متحده با اقدامات به رسمیت شناختن توسط متحدان اروپایی خود مخالف است. این کشور تحریم هایی را علیه مقامات فلسطینی اعمال کرده است؛ از جمله با رد و لغو ویزا مانع از حضور عباس و دیگر چهره های تشکیلات خودگردان در مجمع عمومی سازمان ملل شده است.
انتهای پیام
منبع: عرب نیوز