سیاست شرق _ درست بعد از نیمه‌شب هفتم ماه مه(۱۷ اردیبهشت)، صفحه نمایش اتاق عملیات نیروی هوایی پاکستان با موقعیت ده‌ها هواپیمای فعال دشمن در آن سوی مرز هند به رنگ قرمز روشن شد، اما به گفته کارشناسان نظامی، آنچه که، نتیجه نبرد هوایی دو کشور را مشخص نمود، موشک هوا به هوای چینی بود، که هندی ها اطلاعات دقیقی از برد آن نداشتند!

به نقل از ژاپن تایمز، مارشال ظهیر سیدو، فرمانده نیروی هوایی پاکستان، روزها بود که در انتظار حمله هند، روی تشکی درست کنار همان اتاق می‌خوابید.

دهلی نو، اسلام آباد را به حمایت از شبه نظامیانی که ماه گذشته حمله ای را در کشمیر هند انجام دادند و منجر به کشته شدن ۲۶ غیرنظامی شد، متهم کرده بود. با وجود اینکه اسلام آباد هرگونه دخالتی را در این حمله انکار کرد، هند قول پاسخ داد که در ساعات اولیه ۷ مه با حملات هوایی به پاکستان انجام شد.

سیدهو به جت‌های ارزشمند جی-۱۰سی ساخت چین، دستور داد تا به پرواز درآیند. یک مقام ارشد نیروی هوایی پاکستان (PAF) که در اتاق عملیات حضور داشت، گفت که سیدهو به کارکنان خود دستور داد تا رافائل، جنگنده ساخت فرانسه که جواهر ناوگان هند است و هرگز در نبردی سرنگون نشده است، را هدف قرار دهند.

کارشناسان تخمین می‌زنند که این نبرد یک ساعته که در تاریکی مطلق رخ داد، حدود ۱۱۰ هواپیما را درگیر کرد و آن را به بزرگترین نبرد هوایی جهان در دهه‌های اخیر تبدیل کرد.

مقامات آمریکایی در ماه مه اعلام کردند که جنگنده‌های جی-۱۰ حداقل یک فروند رافائل متعلق به هند را سرنگون کردند. سرنگونی این جنگنده بسیاری را در جامعه نظامی شگفت‌زده کرد و سوالاتی را در مورد اثربخشی سخت‌افزار نظامی غربی در برابر جایگزین‌های آزمایش نشده چینی مطرح کرد.

سهام شرکت داسو، سازنده رافائل، پس از انتشار گزارش‌هایی مبنی بر سرنگونی این جنگنده، کاهش یافت. اندونزی، که سفارشات رافائل معوقه دارد، اعلام کرده است که اکنون در حال بررسی خرید جی-۱۰ است – که این امر، تقویت عمده‌ای برای تلاش‌های چین برای فروش این هواپیما به خارج از کشور محسوب می‌شود.

اما مصاحبه با دو مقام هندی و سه نفر از همتایان پاکستانی آنها نشان داد که عملکرد رافال مشکل اصلی نبود: دلیل اصلی سرنگونی رافائل، شکست اطلاعاتی هند در مورد برد موشک «PL-15»ساخت چین بود که توسط جنگنده J-10 شلیک می‌شد. چین و پاکستان تنها کشورهایی هستند که هم از J-10، معروف به Vigorous Dragons، و هم از PL-15 استفاده می‌کنند.

مقامات هندی با اشاره به برد مدل صادراتی PL-15 که به طور گسترده ذکر شده است، گفتند که اطلاعات نادرست به خلبانان رافائل این حس کاذب را داد که از برد شلیک پاکستان خارج شده‌اند، که به باور آنها تنها حدود ۱۵۰ کیلومتر بود.

یک مقام نیروی هوایی پاکستان با بیان اینکه «ما برای آنها کمین کردیم»، افزود که اسلام آباد با هدف گیج کردن خلبانان هندی، یک حمله جنگ الکترونیکی به سیستم‌های دهلی نو انجام داد. مقامات هندی اثربخشی این تلاش‌ها را مورد تردید قرار می‌دهند.

جاستین برونک، متخصص جنگ هوایی در اندیشکده موسسه خدمات متحد سلطنتی لندن (RUSI)، گفت: «هندی‌ها انتظار نداشتند که مورد اصابت گلوله قرار بگیرند. و PL-15 به وضوح در برد طولانی بسیار توانمند است.»

به گفته مقامات پاکستانی، موشک PL-15 که به رافائل اصابت کرد، از فاصله حدود ۲۰۰ کیلومتری و به گفته مقامات هندی حتی دورتر شلیک شد. این امر آن را در زمره دوربردترین حملات هوا به هوا قرار می‌دهد.

وزارتخانه‌های دفاع و امور خارجه هند به درخواست‌ها برای اظهار نظر در مورد اشتباهات اطلاعاتی پاسخ ندادند. دهلی نو سرنگونی یک فروند رافال را تأیید نکرده است، اما فرمانده نیروی هوایی فرانسه در ماه ژوئن به خبرنگاران گفت که شواهدی از از دست دادن این جنگنده و دو هواپیمای دیگر که توسط هند به پرواز در آمده بودند، از جمله یک سوخوی ساخت روسیه، را دیده است. یکی از مدیران ارشد شرکت داسو نیز در همان ماه به قانونگذاران فرانسوی گفت که هند یک فروند رافال را در عملیات از دست داده است، هرچند جزئیات خاصی در این مورد ارائه نکرد.

ارتش پاکستان به اظهارات گذشته سخنگوی خود اشاره کرد که گفته بود آمادگی و عزم حرفه‌ای ارتش از تسلیحاتی که مستقر کرده است، مهم‌تر است. وزارت دفاع چین به سوالات پاسخ نداد. شرکت داسو و شرکت UAC، سازنده سوخو، نیز به درخواست‌ها برای اظهار نظر پاسخ ندادند.

«آگاهی موقعیتی»

خبرنگاران با هشت مقام پاکستانی و دو مقام هندی صحبت کردند تا روایتی از این نبرد هوایی که آغاز چهار روز نبرد بین این دو همسایه مسلح به سلاح هسته‌ای بود و باعث نگرانی واشنگتن شد، ارائه دهند. همه این مقامات به شرط ناشناس ماندن در مورد مسائل امنیت ملی صحبت کردند.

مقامات پاکستانی و هندی گفتند که اسلام آباد نه تنها با برد موشک‌هایش عنصر غافلگیری را در اختیار داشت، بلکه توانست سخت‌افزار نظامی خود را به طور مؤثرتری به سیستم‌های نظارتی زمینی و هوایی متصل کند و تصویر واضح‌تری از میدان نبرد در اختیار داشته باشد. چنین شبکه‌هایی که به عنوان “زنجیره‌های کشتار” شناخته می‌شوند، به عنصری حیاتی در جنگ مدرن تبدیل شده است.

مقام پاکستانی گفتند که با اتصال حسگرهای هوایی، زمینی و فضایی، یک «زنجیره کشتار» یا عملیات چند دامنه‌ای ایجاد کرده‌اند. دو مقام پاکستانی گفتند که این شبکه شامل یک سیستم توسعه‌یافته توسط پاکستان به نام «دیتا لینک ۱۷» بود که سخت‌افزار نظامی چینی را به سایر تجهیزات، از جمله یک هواپیمای نظارتی ساخت سوئد، متصل می‌کرد.

به گفته کارشناسان، این سیستم به جنگنده‌های جی-۱۰ که در نزدیکی هند پرواز می‌کردند، اجازه می‌داد تا از هواپیمای نظارتی که در فاصله دورتری پرواز می‌کرد، اطلاعات راداری دریافت کنند، به این معنی که جنگنده‌های ساخت چین می‌توانستند رادارهای خود را خاموش کرده و بدون شناسایی پرواز کنند. ارتش پاکستان به درخواست‌ها برای اظهار نظر در این مورد پاسخی نداد.

مقامات هندی گفتند که دهلی نو در تلاش است شبکه مشابهی ایجاد کند و افزودند که روند آنها پیچیده‌تر است زیرا این کشور هواپیما را از طیف گسترده‌ای از صادرکنندگان تهیه می‌کند.

گرگ بگول، مارشال بازنشسته نیروی هوایی بریتانیا که اکنون در RUSI مشغول به کار است، گفت که این ماجرا به طور قطعی برتری دارایی‌های هوایی چین یا غرب را ثابت نمی‌کند، اما اهمیت داشتن اطلاعات صحیح و استفاده از آن را نشان می‌دهد.

بگ‌ول گفت: «برنده در این بازی طرفی بود که بهترین آگاهی موقعیتی را داشت.»

«تغییر تاکتیک»

پس از آنکه هند در ساعات اولیه ۷ مه(۱۷ اردیبهشت) به اهدافی در پاکستان که ادعا نمود زیرساخت‌های تروریستی است، حمله کرد، سیدهو به اسکادران‌های خود دستور داد تا از حالت دفاعی به حالت تهاجمی تغییر حالت دهند.

پنج مقام نیروی هوایی پاکستان گفتند که هند حدود ۷۰ هواپیما مستقر کرده است که بیش از حد انتظار آنها بود و محیطی غنی از اهداف را برای PL-15 های اسلام آباد فراهم کرده است. هند تعداد هواپیماهای مورد استفاده را اعلام نکرده است.

پس از نبرد هوایی ۷ مه، هند شروع به هدف قرار دادن زیرساخت‌های نظامی پاکستان و اعمال قدرت خود در آسمان‌ها کرد. به گفته مقامات هر دو طرف، موشک کروز مافوق صوت براهموس ساخت هند بارها از پدافند هوایی پاکستان عبور کرد.

در ۱۰ مه، هند اعلام کرد که حداقل ۹ پایگاه هوایی و سایت رادار در پاکستان را هدف قرار داده است. به گفته مقامات هندی و پاکستانی، این کشور همچنین یک هواپیمای شناسایی را که در آشیانه ای در جنوب پاکستان پارک شده بود، هدف قرار داد. پس از مذاکرات مقامات آمریکایی با هر دو طرف، آتش بس در همان روز مورد توافق قرار گرفت.

«ورودی‌های زنده»

پس از این ماجرا، معاون فرمانده ارتش هند، سپهبد راهول سینگ، پاکستان را به دریافت «اطلاعات زنده» از چین در طول نبردها متهم کرد و تلویحاً به اطلاعات راداری و ماهواره‌ای اشاره کرد. او مدرکی ارائه نکرد و اسلام‌آباد این ادعا را رد می‌کند.

مائو نینگ، سخنگوی وزارت امور خارجه چین، در پاسخ به سوالی در مورد همکاری نظامی پکن با پاکستان در ماه ژوئیه، به خبرنگاران گفت که این همکاری «بخشی از همکاری عادی بین دو کشور است و هیچ کشور ثالثی را هدف قرار نمی‌دهد».

دو مقام نیروی هوایی پاکستان گفتند که سپهبد وانگ گانگ، فرمانده نیروی هوایی پکن، در ماه ژوئیه از پاکستان بازدید کرد تا در مورد چگونگی استفاده اسلام آباد از تجهیزات چینی برای ایجاد زنجیره کشتار برای رافائل گفتگو کند.

چین در پاسخ به سوالی در مورد این تعامل پاسخی نداد. ارتش پاکستان در بیانیه‌ای در ماه ژوئیه اعلام کرد که وانگ «علاقه زیادی به یادگیری از تجربیات اثبات‌شده نیروی هوایی پاکستان در عملیات‌های چند دامنه‌ای» ابراز کرده است.

موشک هوا به هوای برد بلند «پی ال ۱۵» نقش کلیدی در راهبرد تسلط هوایی چین ایفا می کند و امکان درگیری با هواپیماهای دشمن را از فواصل بسیار دور فراهم میکند. به ویژه برای مقابله با نیروهای پشتیبانی هوایی دشمن مانند اواکس ها و سوخت رسان ها طراحی شده است.

موشک ۱۵-PL دارای بدنه ای استوانه ای با طول تقریبی ۴ تا ۴.۵ متر و قطر حدود ۲۰۰ میلیمتر دارد دارای چهار بالچه کوچک کنترلی در عقب و بالچه های دلتا شکل کوتاه در میانه بدنه برای پایداری و مانورپذیری است.

بدنه موشک برای عملکرد در ارتفاع و سرعت بالا بهینه سازی شده و با محفظه داخلی جنگنده های پنهان کار مانند ۲۰-J سازگار است طراحی فشرده آن امکان حمل همزمان با دیگر مهمات برای مأموریتهای چند منظوره را فراهم میکند.

سامانه پیشران از نوع راکت سوخت جامد دو مرحله ای است که بردی در حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ کیلومتر به موشک میدهد. دلیل برد بلند آن دقیقا بحث دو مرحله ای بودن آن است اکثر موشک های هوا به هوای جهان مانند امرام تک مرحله ای است. برخی گزارشها از توسعه نسخه رم جت نیز خبر میدهند که میتواند کارایی حرکتی موشک را افزایش دهد.

انتهای پیام