سیاست شرق _ اتحادیه عرب، شورای همکاری خلیج فارس (GCC)، اتحادیه آفریقا (AU) و سازمان همکاری اسلامی (OIC) به همراه بسیاری از کشورها و وزرای امور خارجه، اقدام اسرائیل در به رسمیت شناختن رسمی منطقه جدایی‌طلب سومالی به نام سومالی‌لند به عنوان یک کشور مستقل را محکوم کرده‌اند.

به نقل از شبکه الجزیره، سومالی‌لند، منطقه‌ای در شاخ آفریقا، در سال ۱۹۹۱ از سومالی اعلام استقلال کرد و دهه‌هاست که برای به رسمیت شناخته شدن توسط جامعه بین‌المللی تلاش می‌کند و عبدالرحمن محمد عبداللهی، رئیس جمهور این کشور، از زمان روی کار آمدن در سال گذشته، این موضوع را در اولویت اصلی خود قرار داده است.

با این حال، اسرائیل روز جمعه اعلام کرد که سومالی‌لند را به عنوان یک «کشور مستقل و دارای حاکمیت» می‌بیند و اولین کشوری شد که چنین اعلامیه‌ای صادر می‌کند.

این اعلام باعث شد سومالی این تصمیم را «حمله عمدی» به حاکمیت خود بنامد که صلح منطقه‌ای را تضعیف می‌کند.

اتحادیه آفریقا روز جمعه در بیانیه‌ای این اقدام اسرائیل را رد کرد و هشدار داد که این اقدام «خطر ایجاد یک رویه خطرناک با پیامدهای گسترده برای صلح و ثبات در سراسر قاره» را به همراه دارد.

محمود علی یوسف، رئیس کمیسیون اتحادیه آفریقا، گفت که این نهاد «هرگونه ابتکار یا اقدامی را که با هدف به رسمیت شناختن سومالی‌لند به عنوان یک نهاد مستقل انجام شود، قاطعانه رد می‌کند و یادآوری می‌کند که سومالی‌لند همچنان بخش جدایی‌ناپذیر جمهوری فدرال سومالی است».

«سابقه خطرناک»

احمد ابوالغیط، دبیرکل اتحادیه عرب، اقدام اسرائیل را «نقض آشکار قوانین بین‌المللی و نقض آشکار اصل وحدت و حاکمیت کشورها» خواند.

او هشدار داد: «هرگونه تلاش برای اعمال به رسمیت شناختن یکجانبه، دخالت غیرقابل قبول در امور داخلی سومالی است و سابقه خطرناکی را ایجاد می‌کند که امنیت و ثبات منطقه‌ای و بین‌المللی را تهدید می‌کند.

شورای همکاری خلیج فارس نیز، این اقدام تلاویو را «نقض فاحش اصول حقوق بین‌الملل و نقض آشکار» حاکمیت سومالی خواند.

جاسم البدیوی، دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس، در بیانیه‌ای گفت: «این به رسمیت شناختن، سابقه‌ای خطرناک است که پایه‌های ثبات در منطقه شاخ آفریقا را تضعیف می‌کند و در را برای تنش‌ها و درگیری‌های بیشتر باز می‌کند و با تلاش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی با هدف تقویت صلح و امنیت بین‌المللی در منطقه مغایرت دارد.»

اتحادیه اروپا نیزاعلام کرد که به تمامیت ارضی و حاکمیت سومالی احترام می‌گذارد و خواستار گفتگو بین دولت ملی سومالی و سومالی‌لند شد.

سازمان همکاری اسلامی به همراه وزرای امور خارجه چندین کشور از جمله الجزایر، کومور، جیبوتی، مصر، گامبیا، ایران، عراق، اردن، کویت، لیبی، مالدیو، نیجریه، عمان، پاکستان، فلسطین، قطر، عربستان سعودی، سومالی، سودان، ترکیه و یمن بیانیه مشترکی صادر کردند.

این گروه «با توجه به پیامدهای جدی چنین اقدام بی‌سابقه‌ای بر صلح و امنیت در شاخ آفریقا، دریای سرخ و تأثیرات جدی آن بر صلح و امنیت بین‌المللی به طور کلی»، «به رسمیت شناختن منطقه «سومالی‌لند» توسط اسرائیل را قاطعانه رد کرد».

آنها از «بی‌توجهی کامل و آشکار اسرائیل به قوانین بین‌المللی» انتقاد کردند و حمایت کامل خود را از حاکمیت سومالی ابراز داشتند.

این گروه همچنین «هرگونه ارتباط احتمالی بین چنین اقدامی [به رسمیت شناختن سومالی‌لند] و هرگونه تلاش برای اخراج اجباری مردم فلسطین از سرزمینشان» را رد کرد.

اوایل امسال، گزارش‌هایی منتشر شد که به رسمیت شناختن احتمالی سومالی‌لند را به برنامه‌هایی برای پاکسازی قومی فلسطینی‌ها در غزه و کوچ اجباری آنها به منطقه آفریقا مرتبط می‌دانست.

سومالی خواستار لغو به رسمیت شناختن شد

قطر، ایران، عربستان سعودی، پاکستان، چین و نیجریه از دیگر کشورهایی بودند که در بیانیه‌های جداگانه این اقدام اسرائیل را محکوم کردند.

تشکیلات خودگردان فلسطین و حماس نیز به رسمیت شناختن سومالی‌لند توسط اسرائیل را رد کردند.

روز جمعه، سومالی از اسرائیل خواست تا به رسمیت شناختن سومالی‌لند به عنوان کشوری مستقل را لغو کند و این اقدام را به عنوان اقدامی «تجاوزکارانه که هرگز تحمل نخواهد شد» محکوم کرد.

با این حال، عبداللهی، رهبر سومالی‌لند، تصمیم اسرائیل را به عنوان یک «لحظه تاریخی» ستود و در پستی در X گفت که این آغاز یک «همکاری استراتژیک» است.

همزمان با حضور رهبران جهان، گروه مسلح الشباب سومالی که با القاعده مرتبط است، روز شنبه متعهد شد که با هرگونه تلاش اسرائیل برای «ادعا یا استفاده از بخش‌هایی از سومالی‌لند» مبارزه کند.

این گروه که دهه‌هاست شورش مسلحانه‌ای را در منطقه به راه انداخته است، در بیانیه‌ای اعلام کرد: «ما آن را نمی‌پذیریم و با آن مبارزه خواهیم کرد.»

دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، نیز در این مورد اظهار نظر کرد.

ترامپ در پاسخ به این سوال روزنامه نیویورک پست که آیا واشنگتن قصد دارد سومالی‌لند را نیز به رسمیت بشناسد، گفت: «خیر».

او روز جمعه اضافه کرد: «کسی واقعاً می‌داند سومالی‌لند چیست؟»

سومالی لند کجاست؟

نیازی به تأکید بر اهمیت ژئواستراتژیک/اقتصادی سومالی در اقتصاد سیاسی جهانی نیست. این کشور در محل اتصال اقیانوس هند و دریای سرخ قرار دارد که دروازه باب المندب و دماغه امید نیک است.

تهدید فوری سومالی از همسایگان نزدیک آن نیز ناشی می‌شود. اتیوپی، که پس از استقلال اریتره در سال ۱۹۹۱ به کشوری محصور در خشکی تبدیل شده است – و از نظر استراتژیک، رقیب تاریخی سومالی محسوب می‌شود – به شدت به واردات از جیبوتی و بربرا وابسته است.

با وجود روابط سه‌جانبه اخیر، اتیوپی در صورت به دست گرفتن کامل حاکمیت داخلی توسط دولت موگادیشو بر کل سرزمین‌هایش، احساس ناامنی می‌کند. با توجه به این موضوع، به دلیل ضرورت‌های استراتژیک و اقتصادی، اتیوپی از حفظ وضع موجود سود خواهد برد.

به همین ترتیب، کشورهای حوزه خلیج فارس (به ویژه امارات متحده عربی) در سال‌های اخیر به طور فزاینده‌ای نگران انتقال احتمالی مراکز توزیع و لجستیک جهانی به سومالی به عنوان دروازه ورود به آفریقا بوده‌اند. نگرانی امارات متحده عربی ناشی از سرمایه‌گذاری‌های زیرساختی چین در طرح یک کمربند، یک جاده در سراسر آفریقا است.

انتهای پیام