سیاست شرق _ در حالی که نماینده آمریکا در امور ایران مدعی است که، ایران به احیای برجام «علاقه‌ای ندارد»، اما اتحادیه اروپا بر حمایت خود از برجام تأکید می‌کند، این در حالی است که یک تیم از کارشناسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، روز یکشنبه به ایران سفر کرده است. 

به نقل از «المانیتور»، توافق هسته ای ایران، حس این روزهای مجموعه فیلم های هالووین را دارد. همانطور که هرگز نمی توانید روی مرده بودن مایکل مایرز حساب کنید، به نظر می رسد، برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، جریان بی پایانی از زندگی ها و دنباله ها دارد. 

کمتر از دو هفته پیش، راب مالی ، نماینده دولت بایدن در امور ایران، گفت که از آنجایی که تهران «علاقه‌ای» به برجام ندارد، ایالات متحده «روی چیزهای دیگری» تمرکز کرده است، مانند «تلاش برای بازدارندگی و اخلال در ارائه سلاح به روسیه و تلاش برای حمایت از آرمان های اساسی مردم ایران». 

اما اگر ایران دوباره علاقه مند شود چه؟ حسین امیرعبداللهیان ، وزیر امور خارجه ایران در تاریخ ۹ دسامبر، پس از تماس با جوزپ بورل ، نماینده عالی اتحادیه اروپا در امور خارجی و سیاست امنیتی و هماهنگ کننده مذاکرات برجام، در توئیتی نوشت : «ما در راه نهایی هستیم. مرحله یک توافق خوب، قوی و بادوام.»

سه روز بعد، بورل در جلسه شورای روابط خارجی اتحادیه اروپا گفت: «ما گزینه بهتر از برجام برای اطمینان از عدم دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای نداریم».

وی افزود: این به نفع خود ماست.

بورل گفت اتحادیه اروپا باید پرونده‌های حقوق بشر-روسیه-پهپادها و برجام را از هم جدا کند و خواستار ادامه تعامل «تا حد امکان» با ایران در پرونده هسته‌ای، علی‌رغم بن‌بست فعلی شد.

وزارت امور خارجه ایران در پاسخ به اتحادیه اروپا درباره برجام گفت: «هدف ایران امضای یک توافق پایدار است» و «آماده است مذاکرات را در راستای پیش‌نویس مذاکرات وین که حاصل ماه‌ها سختی و تلاش بود به نتیجه برساند».

در ادامه المانیتور نوشت: ایران بلافاصله پس از آن با سفر یک هیئت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) در ۱۸ دسامبر موافقت کرد تا یک مناقشه طولانی‌مدت در مورد نقض احتمالی ایران از توافق پادمان‌های هسته‌ای را حل و فصل کند.

تماس‌ها و مقامات منطقه‌ای نیز به ما می‌گویند که ایران واقعاً نشانه‌ای از علاقه مجدد به بستن توافق هسته‌ای است. ممکن است نسبت به نیات ایران شک و تردید وجود داشته باشد، اما خطرات آن آنقدر زیاد است که نمی توان به تغییرات احتمالی در موضع تهران توجه کرد؛ زیرا ایران ممکن است بخواهد روند گفتگوها را تغییر دهد.

ممکن است زمان تلاش برای تغییر گفتگو به توافق هسته ای فرا رسیده باشد. همانطور که در اینجا توضیح می دهیم ، بازده اقتصادی ایران، از طریق دارایی های مسدود شده و لغو تحریم های انرژی و مالی، قابل توجه خواهد بود.

توافق تابستان گذشته نزدیک بود، اما پس از آنکه ایران موضوع پادمان را مطرح کرد و خواستار تضمین‌های بیشتر در صورت خروج مجدد آمریکا از توافق شد، مذاکرات شکست خورد، همانطور که دونالد ترامپ ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا در سال ۲۰۱۸ انجام داد.

نتانیاهو و توافق ایران 

بازگشت بنیامین نتانیاهو، یکی از مخالفان متعهد توافق هسته ای، به عنوان نخست وزیر اسرائیل نیز ممکن است انگیزه ای برای تهران برای بازگشت به مذاکرات باشد. نتانیاهو این هفته به رسانه سعودی العربیه گفت که هر کاری که بتواند برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای، حتی بدون رضایت واشنگتن، انجام خواهد داد.   

المانیتور همچنین نوشت: رهبران ایران این را نمی پذیرند، اما احتمالاً تعمیق هماهنگی امنیتی اسرائیل و عربستان علیه ایران را به ویژه با توجه به وضعیت کنونی فاجعه می دانند. 

هم ایران و هم اسرائیل به طرز جالبی در سال جاری با امضای توافقنامه مرز دریایی اسرائیل و لبنان با میانجیگری ایالات متحده در ماه اکتبر، مقداری واقع گرایی را نشان دادند. همانطور که در اینجا نوشتیم، این توافق اساساً یک توافق با ایران است، اگر دو مرحله برداشته شود، از طریق دولت لبنان و حزب الله. 

نتانیاهو، در مصاحبه با العربیه، علیرغم انتقادهایی که از آن در طول مبارزات انتخاباتی داشت، بر تعهد خود به پایبندی به توافق تاکید کرد.(بیشتر بخوانید)

آیا بایدن در مورد ایران واقع گرایی را می پذیرد؟ 

جو بایدن ، رئیس جمهور آمریکا ، بازگشت به توافق هسته ای ایران را، اولویت اصلی دولت خود می دانست. او بارها گفته است که به ایران اجازه نخواهد داد که سلاح هسته‌ای خود را تولید کند و دیپلماسی بهترین رویکرد برای رسیدن به این هدف است. 

المانیتور در ادامه می نویسد: انگیزه معامله، باید مثل همیشه قوی باشد. دیپلماسی هسته‌ای، هرگز به دنبال پاداش دادن به دولت ایران و سرمایه‌گذاری برای تغییر آن به سوی بهتر شدن نبوده است. این در مورد جلوگیری از دستیابی ایران به بمب بوده و هست و عواقبی که در صورت دستیابی به آن، از جمله احتمال مسابقه تسلیحات هسته ای منطقه ای خواهد بود.

ادامه این گزارش آمده است: دولت بایدن از برجام دست نکشیده است، فقط «اولویت‌های دیگری» دارد. توافق روی میز در ماه اوت، که از نظر فنی هنوز پابرجاست، پیش نویس مورد تایید ایالات متحده / اتحادیه اروپا است. بازگشت به مذاکرات با ایران آغاز می شود. اما اگر ایران، دوباره علاقه مند شود، ایالات متحده نیز باید، برجام را از میان “اولویت های دیگر” بازگرداند.

انتهای پیام