برخی معتقدند که ایران روابط نزدیک تری با حماس و شاخه نظامی آن، به ویژه نسبت به قطر دارد و از این رو به نظر می رسد در موقعیتی قرار دارد که به طور بالقوه نقش مهمی در تسهیل یا برعکس، مانع از هرگونه توافق آتش بس ایفا کند.
سیاست شرق _ شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، نخستوزیر و وزیر امور خارجه قطر، روز گذشته سفری از پیش تعین نشده، به تهران داشت و با مسعود پزشکیان رئیسجمهور و سیدعباس عراقچی وزیر خارجه جدید ایران دیدار و در خصوص مسائل مورد علاقه،رایزنی کرد.
قطر با فشارهای فزاینده آمریکا برای تسهیل توافق آتش بس در غزه مواجه است، همانطور که سفر آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا به دوحه و تماس های تلفنی امیر قطر، شیخ تمیم بن حمد آل ثانی و جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده، نشان می دهد، به ویژه که ایالات متحده مستقیماً به این توافق دسترسی ندارد و خواهان فشار دوحه و تهران بر حماس، جهت قبول توافق آتش بس، آنگونه که تلاویو خواهان است، می باشد.
کارشناسان حوزه خلیج فارس میگویند که قطریها در تلاش هستند تا تهران را متقاعد کنند که فشار بیشتری بر حماس اعمال کند تا برای یک توافق آتش بس، امتیازات بیشتری را بدهد.
حدود هفته پیش نیز، نخست وزیر و وزیر امور خارجه قطر با علی باقری کنی، سرپرست وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران تلفنی گفتوگو کردند و به گفته دوحه، بر ضرورت تنشزدایی در منطقه تاکید کردند.
کارشناسان حوزه خلیج فارس می گویند که قطری ها در تلاش هستند تا تهران را متقاعد کنند که فشار بیشتری بر حماس برای دادن امتیاز برای توافق آتش بس اعمال کند.
برخی معتقدند که ایران روابط نزدیک تری با حماس و شاخه نظامی آن، به ویژه نسبت به قطر دارد و از این رو به نظر می رسد در موقعیتی قرار دارد که به طور بالقوه نقش مهمی در تسهیل یا برعکس، مانع از هرگونه توافق آتش بس ایفا کند.
از سویی دیگر، این سفر، از نگاه حمید دهقانی، سفیر پیشین ایران در قطر بسیار مهم و حائز مسائل مختلفی ارزیابی شده است.
دهقانی در توییتی نوشت: در این سفر، علاوه بر روابط دوجانبه، قطر در پرونده غزه و هستهای نقش ایفا میکند.
دهقانی در ادامه تاکید کرد که باید دید آمریکاییها چقدر حاضرند با مهار اسرائیل، منطقه را از پرتگاه جنگ دور کنند.
همزمان، این سفر از نگاه واشنگتن نیز دور نماند و ریچارد گلدبرگ، مشاور ارشد اندیشکده «بنیاد دفاع از دموکراسیها» (FDD) با اشاره به این سفر گفت: «قطر و ایران دیدگاه مشترکی در مورد حماس دارند. اگرچه جایگاه و موضع قطر نسبت به واشنگتن، با ترور هنیه، به میزان قابلتوجهی تضعیف شده، اما این احتمال مطرح است که آل ثانی، اکنون پیامهایی را از طرف دولت بایدن به ایران منتقل کند و در عین حال گامهای بعدی را در قبال شریک استراتژیک خود در غزه با ایران طراحی کند.»
اندیشکده «بنیاد دفاع از دموکراسیها» با اشاره به سفر شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، نخست وزیر قطر به تهران نوشت: «خبر سفر مذکور پس از آن منتشر شد که تیمهای مذاکرهکننده آمریکایی، اسرائیلی، مصری و قطری در ۱۵ اوت در دوحه برای دور دیگری از مذاکرات آتشبس و حل موضوع گروگانها دور هم جمع شدند. حماس گروه مورد حمایت ایران اعلام کرد در این مذاکرات شرکت نمیکند ولی روند مذاکرات را از طریق هیاتهای قطری و مصری دریافت کرده است.
دور جدید گفتوگوها در ۲۲ و ۲۳ اوت در قاهره برگزار شد.»به نوشته اندیشکده«بنیاد دفاع از دموکراسیها»، قطر از حماس، که از سال ۲۰۰۷ در غزه مستقر شد، حمایت کرده است. از آن زمان، دوحه کمکهای سیاسی و مالی را به این گروه اسلامگرا ارائه میدهد، به نحوی که گفته میشود حداقل ۱.۸ میلیارد دلار به دولت تحت مدیریت حماس در غزه تزریق کرده است.
با اینکه، قطر از حماس حمایت میکند و فقط اسرائیل را مسوول حمله ۷ اکتبر حماس میداند، با موافقت ایالات متحده خود را به عنوان میانجی بین حماس و اسرائیل قرار داده است.
علاوه بر تلاشهای دوحه در مساله آتشبس در غزه و کلا جلوگیری از وقوع یک جنگ گسترده در منطقه، نام قطر برای کشورمان به دلیل میانجیگریهایی که در پرونده هستهای ایران داشته نیز مطرح است. از جمله در بحث تبادل زندانیان بین ایران و آمریکا، قطر نقش برجستهای داشت و در آن مقطع پولهای بلوکهشده ایران به این کشور منتقل شد. دوحه پیشتر نیز بارها نقش میانجیگر را بین تهران و واشنگتن در روند مذاکرات لغو تحریمها و هستهی ایفا کرده است.
سفر نخست وزیر قطر در شرایطی انجام میشود که دولت جدید در ایران روی کار آمده و برخی امیدها وجود دارد که شاید در دولت مسعود پزشکیان با سکانداری «سیدعباس عراقچی» بر وزارت خارجه، بتوان به توافقاتی در حوزه لغو تحریمها یا آتشبس در غزه دست یافت.
در همین رابطه، وزارت خارجه قطر اعلام کرد در دیدار (دوشنبه) میان «محمد بنعبدالرحمن آلثانی» نخستوزیر و وزیر خارجه قطر و «سید عباس عراقچی» وزیر خارجه ایران، همکاری ۲ کشور، راههای حمایت از آن، آخرین تحولات غزه و تلاش میانجیگران برای آتشبس در نوار غزه و نیز تنشها در منطقه مورد بررسی قرار گرفت.
طبق روایت دوحه، در این دیدار بر اهمیت پایان دادن به جنایات نیروهای اشغالگر علیه ملت فلسطین، پایان دادن به جنگ غزه و توقف اقدامات تروریستی شهرکنشینان صهیونیستی در کرانه باختری تاکید شد، بهگونهای که منطقه از خطرات تشدید دور بماند.
نخستوزیر و وزیر خارجه قطر همچنین انتخاب عراقچی به عنوان وزیر خارجه جدید ایران را تبریک گفت و برای او آرزوی موفقیت کرد.
انتهای پیام
منبع: سیاست شرق، عرب نیوز،دنیای اقتصاد