سیاست شرق _ خلیل جنامی[*]؛

در تقویم ملی، روز ۲۲ اردیبهشت به نام «روز مشاغل خانگی و تولید خانواده‌ محور» نام‌گذاری شده است؛ روزی برای بازنگری در اهمیت اقتصاد خرد، نقش خانواده در تولید، و توانمندسازی قشرهایی که به ظاهر در حاشیه‌اند، اما ستون‌های پنهان اقتصاد واقعی کشور را شکل می‌دهند.

در شرایطی که اقتصاد کشور با چالش‌های متعدد مواجه است، مشاغل خانگی به عنوان راه‌حلی کم‌هزینه، کم‌ریسک و انعطاف‌پذیر، می‌توانند بار سنگینی از اشتغال و تولید را به دوش بکشند. این مشاغل برخلاف صنایع بزرگ، به سرمایه‌گذاری کلان نیاز ندارند؛ بلکه با بهره‌گیری از مهارت‌های فردی، محیط مسکونی، و مشارکت اعضای خانواده شکل می‌گیرند و رشد می‌کنند.

در بسیاری از نقاط کشور، خانه‌ها به کارگاه‌هایی کوچک، اما پُر‌امید بدل شده‌اند. زنانی که با دستان خود پارچه می‌دوزند، نان سنتی می‌پزند، صنایع‌دستی خلق می‌کنند یا آموزش مجازی ارائه می‌دهند، تنها به دنبال درآمد نیستند؛ آنان در حال ساختن الگویی نو از توسعه بومی، پایدار و انسانی‌اند.

تولید خانواده‌محور، مفهومی عمیق‌تر از اشتغال خانگی صرف است. این نوع تولید، بر پایه خوداتکایی، مشارکت جمعی، و بهره‌گیری از ظرفیت درونی خانواده‌ها بنا شده است. تجربه ثابت کرده است که در بحران‌های اقتصادی، این‌گونه کسب‌وکارها با تاب‌آوری بالاتری به حیات خود ادامه می‌دهند.

نقش زنان در این میان بسیار برجسته است. درصد بالایی از مشاغل خانگی توسط زنان اداره می‌شود؛ زنانی که با مهارت، خلاقیت و انگیزه، بار معیشت خانواده را به دوش می‌کشند و شایسته بیشترین حمایت‌های آموزشی، مالی و حقوقی‌اند.

با گسترش فضای دیجیتال، امروز مشاغل خانگی دیگر محدود به یک کوچه یا محله نیستند. از طریق شبکه‌های اجتماعی، فروشگاه‌های اینترنتی و اپلیکیشن‌های بومی، این کسب‌وکارها می‌توانند محصولات خود را به سراسر کشور و حتی بازارهای جهانی عرضه کنند.عصر دیجیتال فرصت‌های زیادی را برای کارآفرینان ایجاد کرده است تا کسب و کار خود را از پشت لپ‌تاپ اداره و درآمدزایی کنند.

با این همه، چالش‌هایی چون نبود برند، فقدان حمایت‌های بیمه‌ای، محدودیت در دسترسی به بازار و مشکلات مجوزدهی، همچنان بر سر راه بسیاری از فعالان این حوزه است. اما با تدوین سیاست‌های هدفمند، ایجاد خانه‌های مهارت در محله‌ها، حمایت از صادرات صنایع‌دستی و آموزش بازاریابی دیجیتال، می‌توان این مسیر را هموار ساخت.

با کسب مشاوره‌، می‌توان با طیف وسیعی از کسب و کارها، مزایا و انواع مشکلات آنها آشنا شد؛ حتی با ایجاد طرح‌های تجاری ، انجام تحقیقات در بازار و بهره گیری از نهادهای مسئول، مشاغلی راه اندازی و به اقتصاد خانواده و پیشرفت در این مسیر کمک کرد.

در روز ملی مشاغل خانگی، باید به خود یادآور شویم که خانه تنها محل مصرف نیست؛ بلکه می‌تواند مرکز تولید، خلاقیت و استقلال اقتصادی باشد. اگر بستر آن فراهم شود، هر خانه می‌تواند کارخانه‌ای کوچک، اما آینده‌ساز برای کشور باشد.

انتهای پیام

[*] دکترای کارآفرینی، عضو «انجمن کسب و کار ایران» و «انجمن مدیریت ایران»